Les 1: ‘Fouten’ maken is goud waard.

Al heel je leven leer je door fouten te maken. Niet bewust, maar denk er maar eens over na: leren fietsen zonder een keer te vallen? Of leren lopen zonder te vallen? Niemand leert fietsen zonder te vallen of fouten te maken. Een heel natuurlijk proces. Ik heb ook nog geen kind gezien dat niet heeft leren lopen. Het proces van leren staan naar los kunnen lopen, is net als fietsen een heel mooi voorbeeld van vallen en weer opstaan. ‘Fouten’ maken en opnieuw beginnen.

Echter naarmate we ouder worden, worden we ook wat voorzichtiger. Er wordt meer nagedacht over hetgeen wat we doen. Want als de risico’s van het leven niet ingeschat worden, komen er misschien meer problemen op je pad. Maar waarom? Wanneer is de switch gekomen van vallen en opstaan naar denken en overdenken en goed willen doen?

Want wat is er erg aan om ‘fouten’ te maken? Zeker als je weet dat je ervan kan leren. Als persoon ben je elke dag aan het leren, je bent nooit uitgeleerd. En niet alles wat we leren komt uit de boeken die we lezen of van de mensen met wie we praten. Dit is ongeveer 20%.

70% (!!) van ons vermogen om te leren wordt veroorzaakt door gewoon dingen te doen. In de praktijk. Ervaren. En ja, dit gaat niet altijd goed. Soms gaat er iets fout. Maar is dat een probleem? Fouten maken is eigenlijk heel belangrijk. Want dan leer je pas echt. Dan ervaar je zelf wat je niet prettig vindt. En door te ontdekken wat je niet prettig vindt, weet je steeds meer een steeds beter hoe je het wel graag wilt. Dus eigenlijk is het maken van fouten, goud waard!

Maar hoe vaak hebben wij niet de neiging om fouten af te keuren. Om nog even extra te benadrukken dat het niet goed was. Dan het dom was. Dat dit toch echt niet kan. Door dat soort opmerkingen te maken, ontwikkelt je puber het idee dat het geen fouten mag maken. En dat begint niet in de puberteit. Dit begint eigenlijk al heel jong. Wanneer je constant hoort dat je geen fouten mag maken of dat het dom van je als het even niet lukt, dan heeft dat invloed op je. Dan ontwikkel je het gevoel dat je geen fouten meer mag maken.

Wat veel belangrijker is om te gaan onderzoeken wat je kan leren van zo’n situatie. Want door te onderzoeken, ontdek je dat. Door je puber de vragen om over deze fout of ervaring te praten, geef je het de ruimte. De ruimte dat het er mag zijn en dat je mag leren van je fouten. Het is namelijk oké om fouten te maken. Fouten maken is goud waard. En wanneer je dat gevoel kan ontwikkelen bij je puber, zal je merken dat dit invloed gaat hebben.
Dat het goed is dat je dingen gaat uitproberen. Je stimuleert de creativiteit van je puber.

Het leereffect van fouten maken is vele malen groter dan wanneer je puber het gevoel heeft geen fouten te mogen maken. Wanneer je fouten maken en de ruimte krijgt om dit te bespreken en te onderzoeken, leer je om op je eigen handelen te reflecteren. Je leert kritisch kijken naar je eigen functioneren.
Wat zou het met jou doen als het niet erg is om fouten te maken? Hoe bevrijdend zou het zijn? Door juist fouten te maken, geven we aan dat we niet bang zijn om te leren, om te ontwikkelen.

Wanneer je puber het gevoel heeft fouten te mogen maken, heeft dat invloed op zijn motivatie. Want wanneer hij dan een fout maakt, wil hij dit de volgende keer voorkomen. Fouten maken geeft de motivatie een extra boost.
Dus door fouten te maken worden we er continue aan herinnerd dat we lerend zijn en niet perfect hoeven zijn. Het maakt ons meer mens. En dat zorgt weer voor een meer ontspannen sfeer in huis. Het helpt ons een switch te maken in onze mindset. Het is niet altijd goed of fout. Train je hersenen dat het niet erg is om fouten te maken.

Het maken van fouten, is iets wat hoort bij het mens zijn. Toch is het vaak zo, dat zodra er iets niet lukt, je dit jezelf kwalijk neemt. Het voelt niet alleen als iets dat is misgegaan, maar dat het ook voelt als: Ik heb gefaald.
Falen is een ervaring die ervoor zorgt dat we onszelf afkeuren. Het zou dus mooi zijn wanneer we hier anders mee om zouden kunnen gaan. De volgende opdrachten zullen je daarbij helpen.

Check deze inspirerende video: Failure is a wonderful teacher.